ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
ΘΕΜΑ: ΔΙΕΘΝΗΣ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΓΗΣ ΚΑΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΝΕΡΟΥ
Με αφορμή τον εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας Γης και της Παγκόσμιας Ημέρας Νερού, που εορτάζονται στις 20 και 22 Μαρτίου αντίστοιχα, το Τμήμα Περιβάλλοντος, Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία και η ΔΕ της Ένωσης Ελλήνων Χημικών, με την ευαισθησία και το ενδιαφέρον που τους διακατέχουν στα θέματα αυτά, σημειώνουν τα ακόλουθα:
Η Παγκόσμια Ημέρα Νερού 2025, όπως προβάλλεται από τον οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, επικεντρώνεται στο θέμα «ΑΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΣΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΠΑΓΕΤΩΝΕΣ- SAVE OUR GLACIERS», με στόχο να ευαισθητοποιήσει και να εμπνεύσει τη σχετική δράση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και της παγκόσμιας κρίσης του νερού.
Ο ΟΗΕ έχει ανακηρύξει το 2025 ως Διεθνές Έτος Διατήρησης των Παγετώνων, με την πρώτη Παγκόσμια Ημέρα Παγετώνων να πραγματοποιείται στις 21 Μαρτίου. Στα πλαίσια επίτευξης του στόχου SDGs 6 “καθαρό και ασφαλές νερό για όλο τον κόσμο», η Παγκόσμια Ημέρα Νερού είναι μια ευκαιρία να ενημερωθεί ο κόσμος για τα προβλήματα που σχετίζονται με το νερό και ιδιαίτερα για την λειψυδρία. Ευρύτερος στόχος είναι η ευαισθητοποίηση σχετικά με τις κρίσιμες συνδέσεις μεταξύ της κρυόσφαιρας, της κλιματικής αλλαγής, του κύκλου του νερού, της οικονομίας, του περιβάλλοντος και της κοινωνίας.
Αυτή την Παγκόσμια Ημέρα Νερού, είναι ευκαιρία να ενημερωθούμε για την τρέχουσα κατάσταση σχετικά με τους παγετώνες και τις συνέπειες της μη προστασίας τους τόσο στο περιβάλλον όσο και κατ’ επέκταση στον άνθρωπο. Το 2000 οι παγετώνες (εκτός από τα στρώματα πάγου στη Γροιλανδία και στην Ανταρκτική) κάλυπταν μια περιοχή 705.221 Km2 και περιείχαν 121.728 δισ. τόνους πάγου σε παγκόσμιο επίπεδο. Έκτοτε χάνουν περί το 5% της μάζας πάγου τους ετησίως – σε τοπικό μάλιστα επίπεδο χάνεται κάθε χρόνο το 2% των παγετώνων στην Ανταρκτική και το 39% στην Κεντρική Ευρώπη.
Από το 2000 ως το 2023 κατεγράφη απώλεια της μάζας πάγου των παγετώνων παγκοσμίως της τάξεως των 6.542 δισ. τόνων. Αυτή η απώλεια συνεισέφερε σε άνοδο της στάθμης της θάλασσας κατά 18 χιλιοστά – ετήσιος ρυθμός ανόδου της τάξεως των 0,75 χιλιοστομέτρων ετησίως. Αυτά τα αποτελέσματα θέτουν τους παγετώνες στη δεύτερη θέση
των παραγόντων που είναι υπαίτιοι για την παγκόσμια άνοδο της στάθμης της θάλασσας, μετά τη θέρμανση των ωκεανών.
Συνέπειες:
· Η απώλεια των παγετώνων θα συνεχιστεί και πιθανώς θα επιταχυνθεί ως το τέλος του αιώνα. Προβλέπεται ότι στην Ευρώπη θα σημειωθεί άνοδος της στάθμης της θάλασσας κατά μέσο όρο 60 έως 80 cm μέχρι το τέλος του αιώνα, κυρίως ανάλογα με τον ρυθμό με τον οποίο λιώνει το στρώμα πάγου της Ανταρκτικής.
· Οι παγετώνες αποτελούν ζωτικής σημασίας πηγές γλυκού νερού, ιδίως για τις τοπικές κοινότητες στην Κεντρική Ασία και στις Κεντρικές Άνδεις όπου οι παγετώνες κυριαρχούν στην απορροή κατά τις θερμές και ξηρές περιόδους. Περίπου τα τρία τέταρτα του γλυκού νερού του κόσμου περιέχονται σε παγετώνες, ένας εκπληκτικός αριθμός αν σκεφτεί κανείς ότι μόνο το 2,5% του νερού της γης είναι γλυκό νερό.
· Το λιώσιμο των παγετώνων οδηγεί σε απώλεια των αποθεμάτων γλυκού νερού. Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας προβλέπεται να μειώσει την ποσότητα των διαθέσιμων γλυκών υδάτων, καθώς το νερό της θάλασσας διεισδύει περαιτέρω σε υπόγειους υδροφόρους ορίζοντες. Αυτό είναι επίσης πιθανό να οδηγήσει σε πολύ μεγαλύτερη διείσδυση αλμυρών υδάτων σε συστήματα γλυκών υδάτων, η οποία θα επηρεάσει τη γεωργία και την παροχή πόσιμου νερού.
· Θα επηρεάσει επίσης τη βιοποικιλότητα στους παράκτιους οικοτόπους, καθώς και τις φυσικές υπηρεσίες και τα αγαθά που παρέχουν. Πολλοί υγροβιότοποι θα χαθούν, με αποτέλεσμα να κινδυνεύσουν μοναδικά είδη πτηνών και φυτών, και να εξαλειφθεί η φυσική προστασία που παρέχουν οι περιοχές αυτές έναντι των φυσικών καταστροφών (π.χ. έντονες βροχοπτώσεις).
· Παράλληλα με άλλες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας θα αυξήσει τον κίνδυνο πλημμύρας και διάβρωσης γύρω από τις ακτές, με σημαντικές συνέπειες για τους ανθρώπους, τις υποδομές, τις επιχειρήσεις και τη φύση στις περιοχές αυτές.
Η Διεθνής Ημέρα της Γης 2025 είναι αφιερωμένη στη θάλασσα, καθώς αποτελεί το σπίτι μας, την Ιστορία μας, τα καλοκαίρια μας, ενώ είναι άμεσα συνυφασμένη με την ποιότητα της ζωής μας. Παράλληλα, είναι το σπίτι για μοναδικά είδη, όπως οι φάλαινες φυσητήρες, οι χελώνες Caretta caretta και οι μεσογειακές φώκιες που, αν και πολύτιμα για την ισορροπία του θαλάσσιου οικοσυστήματος, δέχονται πολυάριθμες απειλές. Γι’ αυτό και φέτος, καλούμαστε ως πολίτες να θυμηθούμε την τεράστια αξία που έχουν για τη ζωή μας η θάλασσα και οι πολύτιμοι πόροι της, να ενημερωθούν για τις απειλές που δέχεται το
θαλάσσιο οικοσύστημα, αλλά και να συμβάλλουμε ενεργά στην προστασία των θαλασσών μας.
Επομένως, το 2025, όπως προκύπτει από την Διεθνή Ημέρα της Γης (20 Μαρτίου), το Διεθνές Έτος Διατήρησης των Παγετώνων (21 Μαρτίου) και την Παγκόσμια Ημέρα Νερού (22 Μαρτίου), είναι ένα έτος αφιερωμένο στο νερό. Η σωστή διαχείριση και προστασία του πολύτιμου αγαθού του νερού που αποτελεί πηγή ζωής, αποτελεί θεμελιώδη αρχή για τη μετάβαση σε μία βιώσιμη κοινωνία και οικονομία. Ιδιαίτερα εάν συνυπολογίσουμε το γεγονός ότι στην Ελλάδα έχουμε μία από τις μεγαλύτερες καταναλώσεις νερού ανά κάτοικο μεταξύ των 27 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις ιδιαίτερες ξηροθερμικές συνθήκες που αναπτύσσονται στη χώρα μας λόγω της κλιματικής αλλαγής. Η εξοικονόμηση και επαναχρησιμοποίηση του νερού και η ορθή αξιοποίηση των επιφανειακών υδάτων προς όφελος του κοινωνικού συνόλου και της οικονομίας είναι βασικές προτεραιότητες.
Η Ένωση Ελλήνων Χημικών, ο επιστημονικός φορέας των χημικών, και το Τμήμα Περιβάλλοντός της, το οποίο έχει στην ευθύνη του τα θέματα που αφορούν στο Περιβάλλον, θεωρούν αναγκαία και στηρίζουν την ύπαρξη ενός στρατηγικού σχεδιασμού τόσο για την ποσοτική και ποιοτική διασφάλιση των υδατικών πόρων της χώρας και ιδιαίτερα του πόσιμου νερού, όσο και για την γενικότερη ορθολογική διαχείριση των φυσικών πόρων και για την ενημέρωση της κοινωνίας με αξιοπιστία στα θέματα αυτά, θέτοντας το υψηλού επιπέδου επιστημονικό δυναμικό της στη διάθεση της πολιτείας και της κοινωνίας, για να βοηθήσουν στην επίλυση των σημαντικών αυτών προβλημάτων.
Επισυνάπτεται το σχετικό Δελτίο Τύπου